oorlogswinter(de film)
Oorlogswinter is een Nederlandse bioscoopfilm uit 2008 van Martin Koolhoven, gebaseerd op het gelijknamige boek van Jan Terlouw.
Algemene gegevens
Genre:Oorlog/Avontuur
Taal:Nederlands, Engels, Duits, Nederlands
Speelduur:103 min.
Première: België: 3 december 2008 Nederland: 27 november 2008
Filmcrew
Regie:Martin Koolhoven
Producent:Els Vandervorst San Fu Maltha
Scenario:Jan Terlouw (boek) Mieke de Jong (scenario) Paul Jan Nelissen (scenario)Martin Koolhoven (scenario)
Muziek:Pino Donaggio
Distributie:Benelux Film Distribution
Overige
Budget:±€4 miljoen
Aantal bezoekers:±850.000 in Nederland en±60.000 in België
Genre:Oorlog/Avontuur
Taal:Nederlands, Engels, Duits, Nederlands
Speelduur:103 min.
Première: België: 3 december 2008 Nederland: 27 november 2008
Filmcrew
Regie:Martin Koolhoven
Producent:Els Vandervorst San Fu Maltha
Scenario:Jan Terlouw (boek) Mieke de Jong (scenario) Paul Jan Nelissen (scenario)Martin Koolhoven (scenario)
Muziek:Pino Donaggio
Distributie:Benelux Film Distribution
Overige
Budget:±€4 miljoen
Aantal bezoekers:±850.000 in Nederland en±60.000 in België
rolbezitting
Personage
-Michiel van Beusekom -Oom Ben -Jack (gewonde Engelse piloot) -Erica van Beusekom (zus van Michiel) -Johan van Beusekom (vader van Michiel , Burgemeester van de plaats waar het afspeelt) -Lia van Beusekom (moeder van Michiel) -Bertus -Auer -Dirk Knopper -Schafter -Theo -Dhr. Knopper |
Opmerkingen
-Debuut -Het is voor het eerst sinds Yorick in Hollywoodfilms speelt, dat hij weer in een Nederlandse speelt. -Jamie had naast Johnny Depp een grote rol in Tim Burtons Sweeney Todd -Emile speelt naast Danny Dyer en David O`Hara in de Britse speelfilm Jack Said (2009) |
het verhaal
Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details van de plot en/of de afloop van het verhaal.
De film speelt zich af in een dorp op de besneeuwde Veluwe tijdens de hongerwinter van 1945. Michiel van Beusekom (Martijn Lakemeier) is de 15-jarige zoon van Johan (Raymond Thiry), de burgemeester, die probeert diplomatiek met de Duitse bezetters om te gaan om de ellende voor zijn dorp te beperken. Michiel vindt dat slap en wil 'in het verzet'; iedereen vindt dat te gevaarlijk voor iemand van zijn leeftijd. Michiel vindt een voorbeeld in zijn oom Ben (Yorick van Wageningen), die 'in het verzet zit' en bij de Van Beusekoms inwoont, omdat hij zich wil onttrekken aan de 'Arbeitseinsatz'.
Michiels oudere buurjongen Dirk (Mees Peijnenburg) neemt Michiel in vertrouwen: hij gaat een munitiedepot overvallen en geeft Michiel een brief die hij aan de smid Bertus van Gelder (Tygo Gernandt) door moet geven als Dirk niet terugkomt. Dirk wordt gearresteerd; Bertus slaat op de vlucht als de Duitsers hem komen arresteren en wordt gedood. Daarom leest Michiel de brief maar zelf. Er staat een locatie in het Dagdalerbos in beschreven.
Michiel gaat daarheen en vindt er een ondergrondse schuilplaats, waar een Engelse soldaat Jack (Jamie Campbell Bower) zich verscholen houdt. Jack is gewond; hij waarschuwt Michiel dat hij tegen niemand mag vertellen dat hij daar zit ondergedoken, maar moet er later wel mee instemmen dat Michiels oudere zus Erica (Melody Klaver), die verpleegster is, zijn gewonde been komt verplegen.
De gewonde Jack moet naar Zwolle, aan de overkant van de rivier de IJssel en Michiel zal hem helpen daar te komen. Ze kunnen 's middags om drie uur de veerpont nemen, dan drinken de Duitsers altijd thee in een huis in de buurt; Michiel en Jack moeten dan wel wat eetbaars voor de schipper meenemen. Ze gaan op de fiets maar moeten uit elkaar gaan omdat ze Duitsers tegenkomen. Michiel denkt daarna dat Jack door de Duitsers is opgepakt, maar die avond blijkt dat hij gezien heeft hoe de Duitsers een dode Duitse soldaat gevonden hebben in het Dagdalerbos.
Michiel vindt de Engelse soldaat Jack terug in diens schuilplaats en komt erachter dat deze het is die de Duitse soldaat eerder heeft doodgeschoten. De Duitsers arresteren als represaille enkele dorpelingen, onder wie de vader van Michiel, Johan. Michiels oom, Ben, gaat naar het gemeentehuis, waar Johan gevangen zit, om bij de Duitsers diens vrijlating te bepleiten. Om te voorkomen dat Johan geëxecuteerd wordt wil de Engelse soldaat Jack zich aangeven, maar daar houdt Michiel hem vanaf; hij denkt namelijk dat zijn oom Ben ervoor zal zorgen dat zijn vader Johan vrijkomt. Ben komt inderdaad met goed nieuws: Michiels vader zal de volgende dag worden vrijgelaten.
De volgende ochtend wordt Michiel wakker door het geluid van de kerkklok. Als hij naar zijn oom Ben rent, blijkt dat de zaken er toch anders voorstaan dan het de vorige avond leek. Michiel springt op zijn fiets en racet naar de dorpskern, waar hij nog net op tijd is om te zien hoe zijn vader gefusilleerd wordt door een groep Duitse soldaten. Michiel verwijt Ben de dood van zijn vader; maar tegen Jack zegt Michiel dat Johan is vrijgelaten en het goed maakt.
Bij een nieuwe vluchtpoging nemen de twee een koets. Er loopt een wiel af, maar enkele Duitsers en Schafter, een aanhanger van de Nationaal-Socialistische Beweging, helpen hen het wiel er weer op te zetten. Jack ziet hoe Schafter praat met de Duitsers als ze weer wegrijden; daardoor vertrouwt hij er niet op, dat het veilig zal aflopen. Terecht, zo blijkt bij de pont, waar Duitsers hen opwachten. Jack en Michiel vluchten het bos in, waar het ze lukt de Duitsers van zich af te schudden. Het paard loopt echter een open beenbreuk op. Michiel kan het niet over zijn hart verkrijgen het dier te doden; als Jack dan het paard doodschiet, vermindert Michiels sympathie voor Jack.
Na de vlucht vertelt Michiel Jack de waarheid over zijn vader. Als de twee bij de schuilplaats komen, blijken de Duitsers deze te hebben ontdekt. Er zit niets anders op dan dat Michiel Jack mee naar huis neemt.
Als Jack en Michiel door de achtertuin van Schafter moeten, zien ze hoe een Joods meisje daar een sneeuwpop aan het maken is. Ze merken hoe Schafter het meisje toeroept snel naar binnen te gaan, waar ook de moeder van het meisje is. Als Schafter dan de sneeuwpop kapot trapt ziet hij Jack en Michiel in zijn achtertuin.
Wanneer Michiel aan zijn oom Ben vertelt over Jack, neemt die de zorg voor hem op zich; hij zal samen met Erica over de brug Jack overbrengen over de IJssel. Ben zegt echter iets dat Michiel verdacht vindt. Ben weet blijkbaar iets dat hij eigenlijk niet zou kunnen weten. Michiel wordt in zijn argwaan versterkt doordat hij verdachte spullen vindt in de dubbele bodem van Bens koffer. Michiel gaat daarom achter Ben, Erica en Jack aan, en zegt tegen Jack dat Ben een verrader is. Samen overmeesteren ze hem en binden hem vast.
Michiel confronteert Ben met zijn verdenking dat hij zit achter de arrestatie van Dirk, de poging tot arrestatie van Bertus en het vermoorden van Johan. Ben geeft impliciet dat van Dirk en Bertus toe, maar vertelt dat hij zelf de Duitsers overreed heeft om in plaats van Johan een willekeurige dorpeling te vermoorden, maar dat Johan liever zichzelf opofferde.
Terwijl Michiel deze nieuwe informatie probeert te verwerken en ziet hoe Jack veilig de overkant van de IJssel bereikt, maakt Ben zich los van hen en gaat ervandoor. Michiel rent zijn oom achterna de bossen in. Als Ben valt, neemt Michiel zijn oom onder schot. Ben probeert Michiel over te halen om hem te laten gaan, wat aanvankelijk ook lukt. Ben loopt richting een stoet Duitsers die door het bos trekken. Nu kan Michiel niet anders dan de trekker alsnog overhalen, waarop Ben dood neervalt.
Bij het bevrijdingsfeest kijkt Michiel toe. Hij lijkt ouder geworden en feest niet mee, ook niet als zijn moeder hem daartoe aanspoort. Wat later in de achtertuin komt zijn beste vriend Theo (Jesse van Driel) hem halen en probeert Michiel het alsnog. Als hij speels met een slang boven zijn hoofd zwaait, ontstaat voorzichtig een glimlach op zijn gezicht.
De film speelt zich af in een dorp op de besneeuwde Veluwe tijdens de hongerwinter van 1945. Michiel van Beusekom (Martijn Lakemeier) is de 15-jarige zoon van Johan (Raymond Thiry), de burgemeester, die probeert diplomatiek met de Duitse bezetters om te gaan om de ellende voor zijn dorp te beperken. Michiel vindt dat slap en wil 'in het verzet'; iedereen vindt dat te gevaarlijk voor iemand van zijn leeftijd. Michiel vindt een voorbeeld in zijn oom Ben (Yorick van Wageningen), die 'in het verzet zit' en bij de Van Beusekoms inwoont, omdat hij zich wil onttrekken aan de 'Arbeitseinsatz'.
Michiels oudere buurjongen Dirk (Mees Peijnenburg) neemt Michiel in vertrouwen: hij gaat een munitiedepot overvallen en geeft Michiel een brief die hij aan de smid Bertus van Gelder (Tygo Gernandt) door moet geven als Dirk niet terugkomt. Dirk wordt gearresteerd; Bertus slaat op de vlucht als de Duitsers hem komen arresteren en wordt gedood. Daarom leest Michiel de brief maar zelf. Er staat een locatie in het Dagdalerbos in beschreven.
Michiel gaat daarheen en vindt er een ondergrondse schuilplaats, waar een Engelse soldaat Jack (Jamie Campbell Bower) zich verscholen houdt. Jack is gewond; hij waarschuwt Michiel dat hij tegen niemand mag vertellen dat hij daar zit ondergedoken, maar moet er later wel mee instemmen dat Michiels oudere zus Erica (Melody Klaver), die verpleegster is, zijn gewonde been komt verplegen.
De gewonde Jack moet naar Zwolle, aan de overkant van de rivier de IJssel en Michiel zal hem helpen daar te komen. Ze kunnen 's middags om drie uur de veerpont nemen, dan drinken de Duitsers altijd thee in een huis in de buurt; Michiel en Jack moeten dan wel wat eetbaars voor de schipper meenemen. Ze gaan op de fiets maar moeten uit elkaar gaan omdat ze Duitsers tegenkomen. Michiel denkt daarna dat Jack door de Duitsers is opgepakt, maar die avond blijkt dat hij gezien heeft hoe de Duitsers een dode Duitse soldaat gevonden hebben in het Dagdalerbos.
Michiel vindt de Engelse soldaat Jack terug in diens schuilplaats en komt erachter dat deze het is die de Duitse soldaat eerder heeft doodgeschoten. De Duitsers arresteren als represaille enkele dorpelingen, onder wie de vader van Michiel, Johan. Michiels oom, Ben, gaat naar het gemeentehuis, waar Johan gevangen zit, om bij de Duitsers diens vrijlating te bepleiten. Om te voorkomen dat Johan geëxecuteerd wordt wil de Engelse soldaat Jack zich aangeven, maar daar houdt Michiel hem vanaf; hij denkt namelijk dat zijn oom Ben ervoor zal zorgen dat zijn vader Johan vrijkomt. Ben komt inderdaad met goed nieuws: Michiels vader zal de volgende dag worden vrijgelaten.
De volgende ochtend wordt Michiel wakker door het geluid van de kerkklok. Als hij naar zijn oom Ben rent, blijkt dat de zaken er toch anders voorstaan dan het de vorige avond leek. Michiel springt op zijn fiets en racet naar de dorpskern, waar hij nog net op tijd is om te zien hoe zijn vader gefusilleerd wordt door een groep Duitse soldaten. Michiel verwijt Ben de dood van zijn vader; maar tegen Jack zegt Michiel dat Johan is vrijgelaten en het goed maakt.
Bij een nieuwe vluchtpoging nemen de twee een koets. Er loopt een wiel af, maar enkele Duitsers en Schafter, een aanhanger van de Nationaal-Socialistische Beweging, helpen hen het wiel er weer op te zetten. Jack ziet hoe Schafter praat met de Duitsers als ze weer wegrijden; daardoor vertrouwt hij er niet op, dat het veilig zal aflopen. Terecht, zo blijkt bij de pont, waar Duitsers hen opwachten. Jack en Michiel vluchten het bos in, waar het ze lukt de Duitsers van zich af te schudden. Het paard loopt echter een open beenbreuk op. Michiel kan het niet over zijn hart verkrijgen het dier te doden; als Jack dan het paard doodschiet, vermindert Michiels sympathie voor Jack.
Na de vlucht vertelt Michiel Jack de waarheid over zijn vader. Als de twee bij de schuilplaats komen, blijken de Duitsers deze te hebben ontdekt. Er zit niets anders op dan dat Michiel Jack mee naar huis neemt.
Als Jack en Michiel door de achtertuin van Schafter moeten, zien ze hoe een Joods meisje daar een sneeuwpop aan het maken is. Ze merken hoe Schafter het meisje toeroept snel naar binnen te gaan, waar ook de moeder van het meisje is. Als Schafter dan de sneeuwpop kapot trapt ziet hij Jack en Michiel in zijn achtertuin.
Wanneer Michiel aan zijn oom Ben vertelt over Jack, neemt die de zorg voor hem op zich; hij zal samen met Erica over de brug Jack overbrengen over de IJssel. Ben zegt echter iets dat Michiel verdacht vindt. Ben weet blijkbaar iets dat hij eigenlijk niet zou kunnen weten. Michiel wordt in zijn argwaan versterkt doordat hij verdachte spullen vindt in de dubbele bodem van Bens koffer. Michiel gaat daarom achter Ben, Erica en Jack aan, en zegt tegen Jack dat Ben een verrader is. Samen overmeesteren ze hem en binden hem vast.
Michiel confronteert Ben met zijn verdenking dat hij zit achter de arrestatie van Dirk, de poging tot arrestatie van Bertus en het vermoorden van Johan. Ben geeft impliciet dat van Dirk en Bertus toe, maar vertelt dat hij zelf de Duitsers overreed heeft om in plaats van Johan een willekeurige dorpeling te vermoorden, maar dat Johan liever zichzelf opofferde.
Terwijl Michiel deze nieuwe informatie probeert te verwerken en ziet hoe Jack veilig de overkant van de IJssel bereikt, maakt Ben zich los van hen en gaat ervandoor. Michiel rent zijn oom achterna de bossen in. Als Ben valt, neemt Michiel zijn oom onder schot. Ben probeert Michiel over te halen om hem te laten gaan, wat aanvankelijk ook lukt. Ben loopt richting een stoet Duitsers die door het bos trekken. Nu kan Michiel niet anders dan de trekker alsnog overhalen, waarop Ben dood neervalt.
Bij het bevrijdingsfeest kijkt Michiel toe. Hij lijkt ouder geworden en feest niet mee, ook niet als zijn moeder hem daartoe aanspoort. Wat later in de achtertuin komt zijn beste vriend Theo (Jesse van Driel) hem halen en probeert Michiel het alsnog. Als hij speels met een slang boven zijn hoofd zwaait, ontstaat voorzichtig een glimlach op zijn gezicht.
Productie
De film speelt zich geheel af in een periode dat er sneeuw ligt. Mede daarom is de film voor bijna de helft in Litouwen opgenomen. Eén dag in april 2008 lag er sneeuw in Nederland en konden er ook daar sneeuwlandschappen gefilmd worden. Daarnaast zijn er diverse soorten kunstsneeuw gebruikt en is er ook digitaal sneeuw toegevoegd. Ook is een groot gedeelte van de film opgenomen in een oud vestingstadje in Noord-Brabant, Woudrichem en in Herwijnen, Gelderland. Aangezien ook daar geen sneeuw lag, werd er opnieuw met nepsneeuw gewerkt.
De filmopnames waren van half februari tot eind april 2008.
De filmopnames waren van half februari tot eind april 2008.
bezoekersaantallen
De film was een groot succes in de bioscopen en trok bijna een miljoen bezoekers. Na negen dagen in de bioscoop heeft de film de status van 'Gouden Film' bereikt, de 'Gouden Film' is aan hoofdrolspelerMartijn Lakemeier uitgereikt door Jan Terlouw. Deze prijs wordt uitgereikt aan films in de bioscopen die meer dan 100.000 keer worden bekeken. 29 december werd de Platina Film-status bereikt, vanwege de 400.000e bezoeker en dit aantal steeg naar 800.000 op 12 maart 2009. Oorlogswinter is de meest succesvolle Nederlandse film sinds Alles is Liefde (2007) . Uiteindelijk gaan er in Nederland zo'n 850.000 mensen naar de bioscoop en in België ongeveer 60.000. Ook op dvd en via video on demand is de film heel succesvol.
internationaal
Oorlogswinter wordt ook internationaal goed verkocht. De film krijgt een commerciële release in onder meer de Verenigde Staten, China, Australië, Frankrijk, Ierland, Nieuw-Zeeland, Duitsland en de Scandinavische landen. In 2010 greep Oorlogswinter net naast een Oscar-nominatie: de film kwam op de zogeheten shortlist van negen films, maar niet bij de laatste vijf, die daadwerkelijk genomineerd werden.
prijzen
- Rembrandt Awards (2009) voor beste film, beste acteur (Martijn Lakemeier) en beste actrice (Melody Klaver).
- Platina Film
- Gouden Film
- Gouden Kalveren voor Beste Acteur (Martijn Lakemeier), Beste Mannelijke Bijrol (Raymond Thiry) en Beste Production Design tijdens het Nederlands Film Festival 2009. (Nominaties waren er verder voor Beste Regie (Martin Koolhoven), Beste Sound Design (Herman Pieëte), Beste Scenario (Paul Jan Nelisse, Mieke de Jong en Martin Koolhoven) en Beste Film)
- Een Zilveren Marc'Aurelio voor de Beste Film, gegeven door de jury in de leeftijd 14-17 jaar op het Internationaal filmfestival van Rome 2009.
- PZC Award op het International Film by the Sea festival.
- Shortlist Academy Awards in de categorie Best Foreign Language Film
- Beste DVD en Beste Extra's bij DVD.nl Awards.
Verschillen met het boek
De film verschilt in sommige punten van het boek:
- Michiels kleine broertje en schoolmeester Postma komen in de film niet voor.
- De barones die verplicht Duitsers heeft ingekwartierd, liet met een list de Duitsers om stipt 15.00 uur thee drinken waardoor vluchtelingen ongezien met het Koppelingse veer over konden varen, komt in de film niet voor.
- In het boek is Dirk ontsnapt uit kamp Amersfoort en duikt samen met Jack onder in het bos.
- Nadat Michiels vader is geëxecuteerd wordt bekend dat Dirk en Jack de Duitser in het bos gedood hebben.
- Bertus wordt in het boek opgepakt, nog voordat Michiel de brief heeft kunnen geven. In de film wordt hij doodgeschoten als hij probeert te vluchten.
- Michiel schiet oom Ben neer. In het boek ontsnapt oom Ben en sterft als het munitie-konvooi wordt aangevallen door een vliegtuig en een munitievrachtwagen ontploft.
- In het boek wordt het kleine broertje van Michiel gered door een Duitser.
trailer
foto's uit de film
bron: wikipedia(film)